Als je pensioen opbouwt of laat uitkeren, krijg je te maken met de Belastingdienst. Soms levert dit een belastingvoordeel op — in andere gevallen betaal je juist belasting. Op deze pagina leggen we de belangrijkste fiscale regels uit. Per situatie linken we door naar verdiepende artikelen.
Pensioen opbouwen en de fiscus
In Nederland bouw je pensioen op via drie pijlers. Elke pijler heeft eigen regels als het gaat om belasting.
Pijler 1: De AOW – het basispensioen van de overheid
De AOW (Algemene Ouderdomswet) is een basisinkomen voor iedereen die in Nederland woont of heeft gewerkt. Je betaalt hiervoor premie als onderdeel van de inkomstenbelasting. Zodra je de AOW-leeftijd bereikt, ontvang je een bruto AOW-uitkering. Hierover betaal je loonbelasting en Zvw-bijdrage.
Bekijk onze AOW-bedragen 2025 voor het netto overzicht.
Pijler 2: Werkgeverspensioen – pensioen via je baas
Werk je in loondienst? Dan is de kans groot dat je werkgeverspensioen opbouwt. Dit kan bij een pensioenfonds, een PPI of een pensioenverzekeraar.
Over de premie die de werkgever betaalt aan het pensioen, betaal je geen belasting.
Zodra het pensioen wordt uitgekeerd, betaal je inkomstenbelasting over het uitgekeerde bedrag
Let op: dit gebeurt vaak automatisch via loonheffing. Hoeveel je netto overhoudt, hangt af van je totale inkomen.
Pijler 3: Aanvullend pensioen – lijfrente via bank of verzekeraar
Is er geen of weinig werkgeverspensioen geregeld? Of ben je zelfstandig ondernemer? Dan kun je aanvullend pensioen opbouwen via een lijfrente.
Jaarlijkse stortingen op een lijfrente zijn aftrekbaar van de inkomstenbelasting
Je bouwt een persoonlijk pensioenkapitaal op
Tijdens de uitkeringsfase betaal je belasting over de uitkeringen (box 1)
Omdat je vaak minder inkomen hebt als gepensioneerde, betaal je meestal een lager belastingtarief. Daardoor ontstaat er fiscaal voordeel.