Wat is jaarruimte

Jaarruimte is het bedrag dat u van de Belastingdienst mag gebruiken voor extra pensioenopbouw en bij uw aangifte inkomstenbelasting mag aftrekken van uw inkomen, omdat u in een bepaald jaar te weinig pensioen heeft opgebouwd. Als u te weinig pensioen heeft opgebouwd is er sprake van pensioentekort.

Jaarruimte formule 
U kunt berekenen hoeveel pensioen u in een bepaald kalenderjaar zou mogen opbouwen. Die berekening wordt de jaarruimte berekening genoemd. Jaarruimte ontstaat dus als u in een bepaald jaar minder pensioen opbouwt dan u maximaal zou mogen opbouwen. De jaarruimte wordt berekend aan de hand van de jaarruimte formule.

Jaarruimte formule 2021: Jaarruimte = (13,3% x premiegrondslag ) - (6,27 x factor A) - F

Premiegrondslag (PG) = inkomensgrondslag minus franchise.
De maximale premiegrondslag is € 112.189 (2021).
Met inkomensgrondslag wordt verzamelinkomen bedoeld.

Franchise = het gedeelte van het inkomen waarover geen lijfrente kan worden opgebouwd, omdat de AOW-uitkering hierin later voorziet. Franchise wordt ook wel AOW-franchise genoemd. De franchise is € 12.672 (2021).

Factor A = het bedrag van de aangroei van uw pensioen als werknemer in het voorafgaande jaar door toename van diensttijd. Van de factor A verstrekt een pensioenfonds jaarlijks een opgave op het Uniform Pensioenoverzicht (UPO).

F = Fiscale oudedagsreserve (FOR). FOR = de toename van de oudedagsreserve. Dit geldt alleen voor ondernemers. Ondernemers kunnen geen pensioen opbouwen via de werkgever. Om die reden komen ondernemers in aanmerking voor fiscaal voordeel als zij zelf pensioenopbouw regelen. Ondernemers mogen in 2020 9,44% van de fiscale winst, tot een  maximum van € 9.218 reserveren en storten in een verzekering of op een bankspaarrekening. Die reserve wordt dan niet in het jaarrapport vermeld, maar de fiscus houdt dat bij.

Steeds minder jaarruimte
De maximale jaarruimte bedraagt in 2021 €  12.672. In 2014 was de maximale jaarruimte nog € 25.182.

Jaarruimte berekenen en storten
Bij het berekenen van de jaarruimte, moet u gebruik maken van de gegevens van het voorgaande belastingjaar. De jaarruimte over 2020 berekend u dus met de gegevens van 2019. Wanneer de in 2021 berekende jaarruimte wordt gestort in een lijfrenteverzekering of op een lijfrente bankspaarrekening, is dat bedrag aftrekbaar bij de aangifte inkomstenbelasting van 2021. Omdat deze aangifte meestal pas in 2021 wordt gedaan, ontvangt u de uiteindelijke teruggave, het fiscaal voordeel, van het aftrekbare gedeelte van de lijfrente ook pas in de loop van 2021.

Jaarruimte tot AOW leeftijd
De jaarruimte kan voor de laatste keer in aftrek worden gebracht in het jaar waarin u de AOW-gerechtigde leeftijd bereikt.
U kunt de jaarruimte dus benutten door extra pensioen op te bouwen door geld te storten op een lijfrente bankspaarrekening. Zo lang het gestorte bedrag niet meer dan de maximale jaarruimte is, mag u dit bedrag aftrekken van uw inkomen bij de aangifte inkomstenbelasting. U kunt jaarlijks de jaarruimte berekenen en gebruiken.

Reserveringsruimte
Op het moment dat u een aantal jaren geen gebruik van deze mogelijkheid heeft gemaakt, kunt u de jaarruimte over de afgelopen 7 jaren in één keer gebruiken en storten. Dat wordt de reserveringsruimte genoemd. U kunt ook na AOW leeftijd nog gebruik maken van de reserveringsruimte.

Jaarruimte vanaf 2022
Vanaf 1 januari 2022 wijzigen er weer een aantal cijfers, getallen en maximale bedragen waardoor de fiscale jaarruimte wordt beperkt, wat als gevolg heeft dat er minder ruimte is om in te leggen op een lijfrente bankspaarrekening.
Volg de actuele ontwikkelingen hier: jaarruimte

Jaarruimte berekenen?
Wil je jouw jaarruimte berekenen? Gebruik dan onze handige jaarruimte tool of ga naar de rekenhulp van de Belastingdienst .